5. Floating doctors deel 2

Afgelopen drie weken, sinds mijn laatste blog, heb ik van maandag t/m vrijdag gewerkt bij floating doctors. En in de weekenden Isla cristobal ontdekt, het grootste eiland van de provincie Bocas del Toro. Ondertussen alweer naar Aruba gevlogen, tijd om terug te kijken dus op de bijzondere floating doctors ervaring. Van tevoren was ik best wel zenuwachtig. Niet alleen mijn normale zenuwen over mogelijk tekort schietende medische kennis, maar ook of ik het avontuur in de jungle wel leuk ging vinden. Grappig hoe dat gaat, had me achteraf beter zorgen kunnen maken dat ik maar één maand bij FD bleef.

Week 2 FD: Deze week stonden er twee clinics gepland van een dag in plaats van de multiday clinic in de eerste week. Betekende dat we elke avond terug naar ons eigen bed kondne en elke dag Italiaans/Mexicaans/Chinees ipv alleen maar rijst en bonen aten. Eerste clinicdag in een kleine community met overal heel veel afval, geen drinkwater en ondankbare en onbeleefde mensen. Best fijn om die avond naar huis te gaan dus. Hoewel we dat laatste toch vaker meemaakten, mensen lachen niet, zeggen geen dankjewel en de kinderen geen alstjeblieft als ze om speelgoed en snoep vragen. In deze community had Luis, Colombiaanse arts, wel een erg zieke man gezien. Helemaal geel, waardoor in eerste instantie aan een ontsteking van de lever werd gedacht. Maar later die week kwamen we nog een keer terug tijdens follow-up, wat opzich ook al een hele bijzondere ervaring was. Met een kleiner team van drie van de vier artsen en drie clinicmanagers bezochten we in een klein speedbootje nog twee communities met patiënten die we terug wilden zien. Normaal gaan we in een grote kano van 15 meter, maar met dit bootje vlogen we letterlijk over het water, tussen de mangrove eilandjes door en over het prachtig heldere water, waardoor je op sommige plekken gewoon de bodem kan zien. Na een prachtige tocht kwamen we daarna bij onze 'gele' patiënt aan, in een houten hutje, wat voor ons nog niet eens wc-waardig zou zijn. Gelukkig was de patiënt al een stuk opgeknapt en minder geel, maar nog steeds zo ziek dat hij in Nederland al lang in het ziekenhuis zou liggen. Echter door de grote verbetering in kliniek, geen geld en de wens van de patiënt thuis te blijven hebben we hem na een extra shot antibiotica toch daar gelaten. Wel met de belofte van de vader dat hij ons zou bellen om te vertellen hoe het de daaropvolgende dagen ging. Gelijk een van de meest frustrerende dingen hier, want we werden niet gebeld, en de helft van de follow-up patiënten die dag kwamen ook niet opdagen. Met een dubbel gevoel dus weer naar huis.

Dat weekend mijn eerste scubadive bij de duikschool waar floating doctors de meeste weekenden rondhangt. We kunnen dan ook een flinke korting krijgen, en na de eerste duik besluit ik gelijk voor mijn PADI open water certificaat te gaan, zodat ik de rest van dit jaar op alle mooie plekken ook de onderwaterwereld kan ontdekken. Wat dat betreft  heel fijn dat mensen weten dat we van floating doctors zijn en ons korting geven, maar vaak worden we ook aangesproken door mensen die medische hulp willen. Zo zat ik dit weekend in een restaurant koffie te drinken en raakte ik aan de praat met de Nederlandse eigenaresse. Na het gebruikelijke praatje over wat je hier op het eiland  doet en ze hoort dat ik arts ben volgt gelijk de vraag of ik haar vriendin niet kan helpen. Natuurlijk wil ik dat wel, maar eigenlijk mag floating doctors niet op het eiland werken waar ook overheidsinstellingen medische zorg verlenen. Maar dit zou allemaal moeizaam gaan, slechte kwaliteit en lange wachttijden. Later ontmoet ik de andere Nederlanders die hulp zoeken en word uitgenodigd voor een drankje. Ze zijn erg blij met mijn advies en willen me koste wat kost dan ook hiervoor betalen. Dat is natuurlijk al helemaal niet de bedoeling, maar na verschillende keren afhouden laat ik het toch gelaten gebeuren dat er 20 dollar in mijn tas wordt gestopt. Beetje vreemde situatie waar ik me ook niet helemaal op mijn gemak voel, De volgende 'consulten' in de stad zijn gelukkig iets kleiner en staan er niet op geld te geven.

De derde week bij floating doctors stond er weer een multiday gepland, deze keer naar playa verde, de mooiste community van allemaal werd mij verteld. Na drie uur op en neer schommelen en een uur over open zee met golven grote dan onze enorme kano is de helft van de boot die op de houten bankjes zit goed misselijk. Ik lag boven op alle bagage met ogen dicht naar mijn podcasts te luisteren dus had gelukkig nergens last van, moest me wel goed vasthouden om er niet uitgegooid te worden. Na het stuk open zee kwam gelukkig snel land in zicht en meren we aan bij inderdaad een prachtige community direct aan zee met palmbomen op het strand en onze rancho voor de clinic direct aan dit strand. Ook hier weer bijzondere patiëntenverhalen gehoord en mooie plekken gezien. De tweede dag ging ik samen met Luis op huisbezoek bij een 92-jarig vrouwtje die boven op de berg woonde en niet meer naar ons toe kon komen. Heel begrijpelijk toen we de berg met handen en voeten opklommen en de tocht toch langer duurde dan de vijf minuten die de kleinzoon ons vertelde. Deze community is wat rijker dan de vorige, en dat merk je vooral aan de mooie huizen boven op de berg, met indrukwekkend uitzicht over de zee. Er blijkt nog een heel dorp op de berg te wonen, en we komen langs grote struiken waar de was op droogt, tafels met gedroogde koffiebonen, overal dikke kakelende kippen, spelende kinderen in een watervalletje met een van de stukken zeep die we hadden uitgedeeld en overal nieuwsgierige kopjes uit de ramen om te kijken wat die blanke mensen in blauwe pakjes komen doen. Onze patient blijkt door hetzelfde virus geveld als de rest van het dorp, maar heeft net wat minder reserves en is erg verzwakt. Wat extra vocht kunnen we niet makkelijk geven want we hebben geen  infuus, hoewel luis ervan is overtuigd dat een kokosnoot prima zou werken door de stoffen in het kokoswater, en bovendien steriel. Ik ben toch wel blij dat we geen infuusspullen bij de hand hebben, zodat we nu alleen een oral rehydration solution geven met vitaminen en het advies veel van de bananen te eten die overal om hun heen  groeien. De volgende dag horen we van haar kleinzoon dat het al een stuk beter gaat gelukkig. Na elke werkdag, als de zon langzaam in de zee zakt, dompelen wij ons met kleren en al ook onder in het zeewater. Hier midden in de community mogen we niet met blote schouders of knieen gezien worden, en bovendien kunnen de scrubs die we overdag dragen ook wel een wasbeurt gebruiken. Na een potje geimproviseerd honkbal met de jongens uit het dorp duik ik mijn PADI boek weer in voor de test zaterdag. Gelukkig valt die test wel mee en na vier duiken dat weekend heb ik mijn open water duikcertifaat binnen!

De vierde en laatste week bij floating doctors vertrekken we op de maandag al naar Ensanada, nog een stukje verder dan de clinic de week ervoor, maar we zijn ondertussen wel gewend aan de afstanden. In Ensanada wonen ook Sarah en Juancarlos, twee peacecorps volunteers die al eerder bij ons werkten om te vertalen. We zijn elke avond meer dan welkom in hun kleine maar knusse hutje voor een kopje thee en koekjes. Zo gastvrij en behulpzaam, en vooral het leven wat ze daar leiden, een jaar of twee lang wonen ze in deze community om met vanalles te helpen en projecten op te zetten voor de algehele gezondheid en opbouw van het dorp. Ik heb wel veel bewondering voor wat ze doen en de keuze die ze maken om hun leven in deze communities door te brengen. De clinic hier deze week is razend druk, niet alleen omdat Emma, een van onze lead medical providers niet mee gaat, maar ook omdat de casussen hier uitgebreider en bijzonderder lijken. Waar ik in de eerste weken vooral hoofdpijn door dehydratie, buikpijn door wormen of spierpijn door hard werken zag, zie ik hier TIA's, nystagmus, gonorroe, 17-jarige zwangere meisjes en chichi's. De baby's krijgen hier tot hun tweede geen naam, waarschijnlijk door de hoge sterfte en heten daarom allemaal chichi (baby).Gelukkig hebben we deze week wel een nieuwe Nederlandse basisarts, maar leer ik veel meer omdat ik alles helemaal zelf doe. Op een gegeven moment zelfs een ultrasound gedaan op zoek naar een spiraaltje. Deze niet gevonden, wat absoluut niet betekent dat hij er niet zat, want het was mijn eerste ultrasound ooit. Maar als ik hem wel had gezien  had ik hem waarschijnlijk wel herkent en wisten we tenminste meer. Super leerzame dagen dus, maar door de drukte geen tijd om in de avond een kwartiertje naar het strand te lopen voor een douche. Na twee dagen hard werken en wassen met babywibes, begon het de derde dag in de avond te stortregenen. Eindelijk tijd voor een douche! Het was al donker, dus niemand zag ons met ontblote knieen en blote schouders. Snel bikini aan en op onze eigen steiger achter het huisje ingezeept en een regendouche genomen. Een van die momenten samen met het floating doctors teamdie je niet snel meer vergeet. De laatste dag weer follow-up, waar ik vurig hoopte mijn patienten met hoge bloeddruk nog terug te zien om haar op te kunnen volgen en medicatie te geven... maar helaas. Tijd om naar huis te gaan van mijn laatste clinic, toch weer een dubbel gevoel, maar toen we een groep van dolfijnen spotten op de terugweg 10 meter van onze boot  weer helemaal gelukkig.

Het laatste weekend in Panama alweer, maar goed afgesloten bij de Bambuda lodge vrijdag. Een hostel op een van de eilanden van Bocas, behoorlijk afgelegen met huisjes midden in de jungle van het eiland en een glijbaan van 30 meter vanuit de lodge naar de zee. Samen met Yvonne, tandarts uit Nederland, en Ellie, tandarts uit de UK hebben we daarna genoten van de onbeperkte sangria avond en kaartspelletjes met de andere hostelgangers. Zaterdag een laatste stapavond met de floating doctors crew en toen afscheid genomen van het hele team, maar ook de vrienden die ik na 5 weken had gemaakt in Bocas zelf.

Afgelopen weken een super tijd gehad, en plannen om volgend jaar terug te gaan en verder te helpen worden nu al gemaakt :) Bovendien  kunnen jullie ook helpen als je dat zou willen. Na een maand  werken heb ik gezien wat een klein beetje geld voor een tandenborstel, vitaminen of stuk zeep al kan betekenen voor de gezondheid in deze communities. Om nog maar niet te spreken van de wat  duurdere maar broodnodige antibiotica en andere medicijnen. Via de website www.floatingdoctors.com en de 'donate' button rechtsboven in het scherm is jullie hulp vanuit je stoel in Nederland opeens heel erg dichtbij! En wil ik jullie namens alle lieve Ngobe kinderen, zwangere vrouwen en oude mensjes van harte bedanken voor elke vorm van hulp!

Ondertussen alweer in Aruba met Yael en Tessa, daar volgende keer meer over, samen met de foto's van afgelopen weken.